Basic Knowledge, Design, Porady

UX: Najczęściej popełniane błędy i jak ich unikać

Chociaż samo pojęcie User Experience (w skrócie „UX”) powstało w latach 90-tych, myślenie o doświadczeniach użytkowników spopularyzowało się zwłaszcza w ciągu ostatniej dekady. Wciąż jednak wiele osób popełnia podstawowe błędy w trakcie tworzenia swoich produktów, aplikacji czy stron internetowych, które drastycznie obniżają ich jakość. Dziś przeczytacie o tym jakich ruchów należy się wystrzegać w trakcie projektowania.

1. Projektowanie dla siebie

Pierwszym założeniem, które często wyprowadza osoby robiące strony www na manowce, jest projektowanie dla samego siebie. Możemy zauważyć to zwłaszcza odkąd tworzenie strony przestało być domeną profesjonalistów, a olbrzymia ilość łatwo dostępnych narzędzi umożliwia postawienie strony www bez jakiejkolwiek wiedzy technicznej.


Zapamiętajmy: nasza grupa docelowa to niekoniecznie my, nasza mama czy sąsiad. Tworząc stronę internetową zastanów się jakie oczekiwania będą miały osoby ją odwiedzające. Jeżeli nie masz możliwości przeprowadzić badań trendów rynkowych czy grupy docelowej, zacznij od prostszych sposobów takich jak analiza konkurencji (jak oni to robią?) czy tworzenie protoperson (uproszczonych person, budowanych na podstawie subiektywnego wyobrażenia na ich temat).


Warto pamiętać też o przetestowaniu prototypu z prawdziwymi użytkownikami, którzy pasują przynajmniej w podstawowych założeniach do osób, które będą końcowymi użytkownikami. Niekoniecznie więc powinniśmy prosić o opinie naszą mamę czy kolegę z pracy 🙂

Zamiast tego, postarajmy się zbadać użyteczność z kimś kto przypomina naszą personę, nawet jeśli będzie to tylko jedna osoba, którą możemy poprosić o taką przysługę. Test na jednym użytkowniku jest już nieskończenie lepszy niż brak testów.

2. Projektowanie dla wyszukiwarek

Wcześniejszy przykład to nie jedyna sytuacja, w której podczas projektowania nie myślimy o tym, kto będzie korzystać z naszej strony www. Innym z takich przykładów jest projektowanie pod wyszukiwarkę, czyli tworzenie strony w taki sposób, żeby najlepiej pozycjonowała się w Google. 

Żeby było jasne, nie mówię oczywiście, że nie należy dbać o SEO. Generalnie rzecz biorąc algorytmy Google mają na celu promowanie takich stron, które oferują najbardziej dopasowaną do wyszukiwania treść, w najwyższej możliwej jakości – można byłoby więc powiedzieć, że dbanie o SEO będzie zawsze wiązało się z dbaniem o jakość.

Niestety, często jest inaczej. Algorytm Google nie jest doskonały (skąd zresztą wynikają regularne w nim zmiany) i często da się go wykorzystać w celu lepszego pozycjonowania. Niestety, sposoby te nie zawsze idą w parze z dbaniem o UX.

Idealnym przykładem tego typu działania jest chociażby używanie atrybutu Alt przy obrazkach, w celach wyłącznie związanych z SEO. Chociaż atrybut ten pomaga crawlerom Google, jego podstawowym celem jest działanie na rzecz dostępności i pomoc osobom niedowidzącym, korzystającym z czytników ekranu. 

Zastanówmy się więc, czy jeśli przykładowo w trakcie czytania naszego przepisu, czytnik ekranu osoby niedowidzącej opisze zdjęcie w artykule jako “naleśniki naleśnik ciasto ciepłe bułeczki ciepłe ciastko śniadanie jedzenie najlepsze śniadanie top śniadania przepisy na śniadanie naleśniki przepis”, to zaoferowaliśmy jej dobry UX? Czy dowiedziała się co faktycznie znajduje się na zdjęciu?

 

ux strony www

3. Stawianie wyglądu ponad UX

Dla wielu osób posiadanie “wypasionej” strony pełnej animacji, przejść i nietypowych fontów jest powodem do dumy i radości. Niestety, z punktu widzenia użytkowników jest równie często powodem udręki i wyjścia ze strony.
 
Chociaż użytkownicy na pewno doceniają kreatywność i estetyczność strony, najważniejsza pozostaje łatwość użycia. Niestety, strony zbyt oryginalne często przestają spełniać tą rolę. Chociaż są ładne jako obrazek, zbyt duża ilość nietypowych rozwiązań, rozpraszających animacji i grafik sprawia, że stają się zupełnie nieintuicyjne w użyciu.

4. Wolne działanie

To chyba najbardziej oczywisty, a jednocześnie wciąż regularnie pojawiający się problem UX. Obojętnie jak piękna czy funkcjonalna jest Twoja strona czy aplikacja, jeżeli będzie ona działać tak wolno, że w trakcie ładowania użytkownicy pójdą robić sobie herbatę, to coś jest nie tak. Pomijając samo doświadczenie, znaczna część użytkowników po prostu wyjdzie (wg. Kissmetrics 40% użytkowników opuszcza stronę jeśli ta ładuje się powyżej 3 sekund).
W internecie znajdziecie masę porad odnośnie tego jak można przyspieszyć działanie swojej strony, a samą prędkość ładowania możecie zmierzyć np. na https://gtmetrix.com/

5. Zbyt dużo tekstu

Kolejnym bardzo często pojawiającym się błędem jest zbyt duża ilość tekstu na stronie, bez wyraźnej hierarchii informacji. Powód, dla którego taka sytuacja jest problematyczna jest oczywisty – tylko użytkownicy bardzo zdeterminowani będą chcieli poświęcić czas na przejście przez ścianę informacji, żeby zrozumieć na czym polega nasz produkt czy usługa.
 
Co jednak zrobić, gdy to co chcemy przekazać jest na tyle skomplikowane, że faktycznie wymaga dosyć obszernego opisu? W takich sytuacjach pomocna jest właśnie odpowiednia hierarchia. Badania nie pozostawiają wątpliwości w tej kwestii. Użytkownicy w pierwszej kolejności “przeglądają” stronę na szybko wzrokiem, wyłapując najważniejsze elementy. Następnie, jeśli któryś ich interesuje, przyjrzą się mu bardziej, wyłapując kolejne istotne elementy, a dopiero w ostatniej kolejności czytają dany tekst od deski do deski.
 
Tworząc efektywny tekst na stronę powinniśmy dostosować się do tego jak nasi odbiorcy czytają treść. Stwórzmy takie nagłówki, tytuły i slogany, które pozwolą zrozumieć to co chcemy przekazać na podstawowym poziomie, już przy szybkim spojrzeniu na stronę. Kolejne, bardziej dokładne informacje, takie jak np. lista feature’ów, powinna być widoczna w drugiej kolejności, a dopiero osobom chcącym poznać detale oferujmy szczegółowe wyjaśnienia.


błędy w projektowaniu ux
Przykład odpowiedniego ułożenia tekstu. Wyraźne nagłówki pozwalają nam bardzo szybko powiedzieć się jakie produkty oferuje dana strona. Jeśli któryś nas zainteresuje, możemy przeczytać dokładniejszy opis poniżej nagłówka.

6. Mały kontrast

Dla wielu osób ten punkt z początku będzie nie zrozumiały. Dlaczego mały kontrast na stronie jest elementem złego UX?
Odpowiedź jest prosta: dlatego, że nawet 12-20% z nas ma trudności z widzeniem. Mówimy tu zarówno o osobach niedowidzących, osobach ze słabym wzrokiem, daltonistach i wszystkich innych osobach z zaburzeniem postrzegania.
Jak zaoferować im dobre doświadczenie podczas użytkowania naszej strony www? Najlepiej po prostu przestrzegać wytycznych WCAG, w tym tych dotyczących kontrastów, ale także funkcjonalności czy zrozumiałości. Więcej na ten temat znajdziecie na https://www.gov.pl/web/dostepnosc-cyfrowa/wcag-21-w-skrocie.

7. Niestandardowe elementy UI

Chociaż kreatywność przy projektowaniu jest na pewno mile widzianym elementem, nie zawsze warto wymyślać koło na nowo. Budując interfejs warto trzymać się pewnych utartych schematów, do których jesteśmy przyzwyczajeni. Przykładem takich schematów są ikony – wszyscy wiemy, że ikona koła zębatego oznacza opcje, lupa to wyszukiwarka, a trójkąt oznacza “play”. Używanie takich powszechnie rozpoznawalnych elementów będzie bardzo pomocne w łatwym użytkowaniu Waszej strony i nie polecam w tego typu sprawach wysilać się na niepotrzebne innowacje.

8. Nieresponsywny design

Na koniec coś o czym naprawdę nie powinniśmy musieć już rozmawiać, jednak nadal napotykamy strony internetowe, które nie dostosowują się do działania na różnej wielkości ekranach.
 
Nie będę nawet tłumaczyć dlaczego Wasza strona powinna być responsywna. Mamy rok 2021, więc jeśli jeszcze nie dostosowaliście się jednocześnie do komputerów jak i urządzeń mobilnych, nie mówcie o tym nikomu. Po prostu to naprawcie.



Chcecie więcej? Przeczytajcie nasze inne artykuły: