Aktualności, Strategia

Jak zachowywać się jako badacz podczas wywiadów pogłębionych?

Badania to jeden z ważnych elementów projektowania – zarówno komunikacji marketingowej, jak i użyteczności stron internetowych czy aplikacji. Indywidualne wywiady pogłębione (IDI) to jedna z metod, z której często korzystają zespoły projektowo-badawcze. Dobrze sformułowane pytania to jednak nie wszystko. Dlatego zanim rozpoczniemy rozmowę, zastanówmy się, jak zachowywać się jako badacz podczas wywiadów pogłębionych?

Szczera rozmowa w trakcie wywiadów IDI ma kluczowe znaczenie. To, czy osoba badana otworzy się lub zamknie w sobie, zależy w dużej mierze od postawy badacza. Jeśli wszystko pójdzie po naszej myśli, IDI pozwoli nam między innymi na poznanie doświadczenia naszego rozmówcy, odkrycia wzorców zachowań czy jego potrzeb. O czym w takim razie warto pamiętać, gdy zdecydujemy się na skorzystanie z tej metody?

W trakcie trwania IDI tzw. moderator jest jedyną osobą prowadzącą spotkanie. Zarówno asystent, ani obserwator, jeśli są obecni, nie powinni w tym czasie przeszkadzać i włączać się do rozmowy. Jeśli to my wcielamy się w tę rolę, przed przystąpieniem do rozmowy, zastanówmy się, jak powinniśmy się zachowywać w trakcie jej trwania?

Jak zachowywać się jako badacz podczas wywiadów pogłębionych?

Istnieje kilka elementów, które warto mieć na uwadze, gdy przygotowujemy się do IDI. Dzięki nim zrobimy wszystko co w naszej mocy, aby badanie przebiegło w rzetelny sposób. 

  1. Wypełnij wraz z rozmówcą wcześniej przygotowaną ankietę z metryczką. Powinny się w niej znaleźć takie informacje jak czas, data i miejsce spotkania oraz informacje o osobie, z którą przeprowadzany jest wywiad. To da nam szerszy kontekst przy dalszej analizie.
  2. Rozmówca powinien zostać poinformowany o celach i zasadach rozmowy. Powinien też wyrazić zgody na przetwarzanie danych w celach badawczych itp.
  3. Wywiad warto rejestrować dyktafonem.
  4. Badacz powinien znać dobrze pytania i przebieg rozmowy, aby móc swobodnie zmieniać ich kolejność, jeśli zajdzie taka potrzeba.
  5. Scenariusz z pytaniami jest jedynie wsparciem i podpowiedzią dla moderatora (badacza). Nie czytamy z kartki :)
  6. Warto zadbać o odpowiednie, spokojne miejsce do rozmowy, aby nic nie rozpraszało lub peszyło naszego rozmówcę.
  7. Po zakończeniu rozmowy sprawdź, czy nagranie na pewno zostało zapisane na urządzeniu.

Wiecie już jak zachowywać się jako badacz podczas wywiadów pogłębionych – przynajmniej w teorii. Dlatego zachęcam do spróbowania swoich sił w praktyce :)

Im więcej ich przeprowadzicie, tym będzie łatwiej. Warto przezwyciężyć strach i onieśmielenie, które pojawiają się często na początku tej drogi. Dzięki temu usłyszycie wiele wartościowych historii, które otworzą Wam oczy i zmienią sposób patrzenia na świat. Powodzenia!

Bibliografia: 

  1. Mościchowska I., Rogoś-Turek B., Badania jako podstawa projektowania user experience, Warszawa 2022